Kaçak kazı yapılan manastıra girilemiyor
Ömer Fethi Gürer gitti gördü yazdı.
Niğde bölgesinde önemli bulguların açığa çıkması beklenen Yediodalar iftiyan bölgesinde kaçak kazılara karşı önlemler alınıyor. Geçtiğimiz günlerde bölgede yeni bir kaçak kazı daha açığa çıkarıldı. Niğde Müze Müdürlüğü Jandarmanın yoğun takibi ile bölgede kaçak kazıların önlenmeye çalışıldığını belirtiyorlar.
Yediodalara yakın bir bölgede kaçak kazı yapıldığı yönünde duyumumuz üzerine Niğde Müze Müdürü Fazlı Açıkgöz’ü müzede ziyaret ettik. Kaçak kazı ile ilgili gereken yapılmış ve şüphelilerde yakalanmıştı. Bu alana Müze Müdürlüğünün arkeolog ile gidip baktık. Kaçak kazı için açılan delik zayıf bir insanın geçeceği kadardı. Yetkililer bölgede yaptıkları incelemede içine girmeyi tehlikeli bulmuşlardı ancak içeri girenlerde vardı. Söylentilere göre 8 metrelik bir tünel sonrası geniş bir alana giriliyordu. Bu alanda 3 ayrı bölüme ayrılıyordu. Kaçak kazı yapanlar bu alanda mum ve pil ile çalıştıkları içinde çevre atıklarını bıraktıkları da anlatılıyordu. Bu bölgede muhtemel bir Manastır yada yerleşim yeri olması olası idi. Uzmanlar Bizans dönemine ait bu kazı alanlarında define bulunamayacağını ancak o dönemi ait kimi kalıntıların bilinçsizce tahrip edilebileceğini belirtiyorlar. Kaçak kazı yapılan yer ağzı bir kemeri andırıyor. Çevrede yeni atılmış sigara paketi ve plastik baraklarda var. Jandarma bölgeyi kontrol altında tuttuğunu yetkililer belirtti. Ancak anlatıldığı gibi girişi dar alanda girmeyi başaranların bir süre aşağıda kalmaları da olası. Bu nedenle bölgede acil olarak inceleme yapacak yada kazı gerçekleştirilecek bir çalışma şart görünüyor.
Yedi Odalar ve İftiyan tarihi doku ile ilgili 1975 yılından beri haber ve makaleler ile konuyu gündeme taşıyoruz. Geçen yıllarda bölgede başlatılan taş ocakları ile ilgili tahribat daha saptanmadan bu kere kaçak kazılar ile bölge yağmalanmaya çalışılıyor. Yetkililer duyarlı ve gerken hassasiyette konuya sahipleniyor ancak uzmanların dediği gibi Niğde’de o kadar çok yer var ki her kaçak kazı alanına görevli dikecek kadar elemanda yok.
İftiyan bölgesi 298 sayılı karar ile 21.10.1988 yılında sit alanı ilan edildi. Bu bölgede bulunan Yediodalar Manastırı ise 14.11.1992 yılında 1378 saylı karar ile korumaya alındı. Ne varki bölgede taş ocaklarının açılmasına izin verilişi daha on yıl içinde oldu. Venedik Üniversitesinden emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Asım Tanış Kemerhisar için 2001 yılında gelen Tyana kazı ekibine bölgede inceleme gezisi yaptırarak Tyana ile bölgenin tarihi doku oratklığınıda gözler önüne serdi.
Yediodalar, Tyana olarak tanımlanan alana daha da yüksekten bakan bir noktada olduğu için bölgeye egemen bu yerde mutlaka inceleme ve kazı yapılmasını Ömer Fethi Gürer olarak çok kere önerdim ne yazık ki Yediodalara bu kere gittiğimde kaçak kazılar ile bölge adeta talan edilmişti.
Prof. Dr. Asım Tanış İftiyan için diyordu ki-“ belki hiç üzerinde durmadiğınız bir ayrıntıyı vereceğim. Arastırmacıları en çok etkileyen, onlarin kuşkularını gideren, "Eftiyan" (ya da kimisince: İftiyan) sözcüğüdür. Bu bugünkü Istanbul sözcüğünün kaynağı, Yunanca, "Eistenpolin" (kente, kente doğru) gibi, "Eftiyan" (Tyana'ya, Tyana'ya doğru) sözcügü de eski Tyana adının kalıntısıdır. Bunun başka bir ilginç yönü ise bu sözcüğün özellikle, şimdiki Kemerhisar’ın kuzeyi için kullanılmış ve kullanmakta olması. Neden acaba? Bunu ilerdeki araştırmalar belki açıklayabilicek. Sonra özellikle "Eftiyan" sözcüğü, genellikle, "Eftiyan tepeleri" ve "Eftiyan kelerleri" için kullanılır. Bu tepelerin ve kelerlerin önemi neydi? Hıristiyanlık yaygınlaşmaya başladıktan sonra mı böyle bir durum çıktı ortaya? Daha bilinmiyor.’
Tyana kazıları devam ederken İftiyanda kaçak kazılar yapılması ve bölgede bilinçsizce tahripatların olması gelecek adına büyük bir değer yumağının yok edilmesidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder