Niğde bölgesinde çok sayıda tarihi özelliği bulunan bölge inceleme ve araştırma beklemektedir. Bunlar içinde İftiyan ve Yedi Odalar bölgelerinin ayrı bir önemi vardır. Tyana ile örtüşen bir sürece sahip bölgede kendiliğinden ortaya çıkan Yedi Odalar dışında çok sayıda yer altında yapı bulunduğu tahmin edilmektedir.
İftiyan ile ilgili söylentiler define avcılarının bölgeye ilgisini arttırmaktadır. Bölgede 'sarı altın öküz' gömülü olduğu rivayetleri kuşaktan kuşağa ulaşan masallardandır.
Yedi Odalar ise geniş bir manastırı andırmaktadır. Yedi odası bulunan yapıda ayrıca duvarlarda oymalar ve şekiller de bulunur.
İftiyan - Yedi Odalar bölgesinde yakın zamanda açığa çıkarılan kaçak kazı sonucunda yeni bulgulara da ulaşıldı. Bölge, Müze Müdürlüğü tarafından kontrol altında tutulmaktadır.
Kaçak kazı ile ilgili görüştüğümüz Niğde Müze Müdürü Fazlı Açıkgöz aracılığıyla alanda yaptığımız incelemede açılan deliğin zayıf bir insanın geçeceği kadar olduğu tespit edildi. Yetkililerin bölgede yaptıkları incelemede içine girmeyi tehlikeli bulmalarına rağmen içeri girebilenlere göre 8 metrelik bir tünel sonrası gelinen geniş alanda 3 ayrı bölüme ayrılıyordu. Bu bölgede bir manastır ya da yerleşim yeri olması olasıdır. Uzmanlar Bizans dönemine ait bu kazı alanlarında define bulunamayacağını, ancak o döneme ait kimi kalıntıların bilinçsizce tahrip edilebileceğini belirtiyorlar. Kaçak kazı ile açığa çıkarılan mekan Yedi Odalar'a 200-300 m uzaklıkta olduğundan bu yapı ile bağlantısı olduğu düşünülmektedir.
Yedi Odalar ve İftiyan'ın tarihi dokusu ile ilgili olarak çeşitli haber ve makaleler ile konuyu gündeme taşımaktayız. Geçen yıllarda bölgede başlatılan taş ocakları ile ilgili tahribat daha saptanmadan bu kez de kaçak kazılar ile bölge yağmalanmaya çalışılmaktadır. Yetkililerin gereken hassasiyet ile konuya sahiplenmesine rağmen uzmanların dediği gibi Niğde'de o kadar çok yer var ki her kaçak kazı alanına görevli dikecek kadar eleman yok.
İftiyan bölgesi 298 sayılı karar ile 21.10.1988 yılında SİT alanı ilan edildi. Bu bölgede bulunan Yediodalar Manastırı ise 14.11.1992 yılında 1378 saylı karar ile korumaya alındı. Ne var ki bölgede taş ocaklarının açılmasına izin verilişi son on yıl içinde oldu. Venedik Üniversitesi'nden emekli öğretim üyesi Prof.Dr. Asım Tanış, Kemerhisar için 2001 yılında gelen Tyana kazı ekibine bölgede inceleme gezisi yaptırarak Tyana ile bölgenin tarihi doku oratklığını da gözler önüne serdi.
Yedi Odalar, Tyana olarak tanımlanan alana daha da yüksekten bakan bir noktada olduğu için bölgeye egemen bu yerde mutlaka inceleme ve kazı yapılmasını önermemize rağmen sonuç alamadık. Artık ne yazık ki Yedi Odalar'da kaçak kazılar ile bölge adeta talan edilmiş durumdadır.
ASIM TANIŞA GÖRE EFTİYAN İSMİNİN KAYNAĞI
Prof. Dr. Asım Tanış, İftiyan için “ Belki hiç üzerinde durmadığınız bir ayrıntıyı vereceğim. Araştırmacıları en çok etkileyen, onların kuşkularını gideren, "Eftiyan" (ya da kimisine göre İftiyan) sözcüğüdür. Bu, bugünkü Istanbul sözcüğünün kaynağı, Yunanca, "Eistenpolin" (kente, kente doğru) gibi, "Eftiyan" (Tyana'ya, Tyana'ya doğru) sözcüğü de eski Tyana adının kalıntısıdır. Bunun başka bir ilginç yönü ise bu sözcüğün özellikle, şimdiki Kemerhisar'ın kuzeyi için kullanılmış ve kullanmakta olması. Neden acaba? Bunu ilerdeki araştırmalar belki açıklayabilecek. Sonra özellikle "Eftiyan" sözcüğü, genellikle, "Eftiyan tepeleri" ve "Eftiyan kelerleri" için kullanılır. Bu tepelerin ve kelerlerin önemi neydi? Hıristiyanlık yaygınlaşmaya başladıktan sonra mı böyle bir durum çıktı ortaya? Daha bilinmiyor.” demektedir.
Tyana kazıları devam ederken İftiyan'da kaçak kazılar yapılması ve bölgede bilinçsizce tahripatların olması gelecek adına büyük bir değer yumağının yok edilmesidir. İftiyan'da bir an önce bilimsel araştırmalar başlamalıdır.
TAY Haber - Ömer Fethi Gürer, 05.08.2006
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder