Prof Asım Tanıştan Tuanalılara çağrı

Kemerhisar'lılara çağrı

Kemerhisar'lılara (şimdilik kısa bir) çağrı:

• a) Kemerhisar'ı bütünüyle, dolayısıyla, geçmişiyle, kalıntılarıyla, diliyle, unutulmuş, unutulmak üzere olan, bu nedenle de yaşatılması gereken gelenekleriyle, ...... seviyorsanız, onu korumak, yüceltip ileri götürmek istiyorsanız, bu:
  yazları gelip araba göstermekle, kahvelerde okey oynamakla, düğünlerde rakı, şarap içmekle, göbek atmakla, her düğünde, Kemerhisar'ın içinden korna çalıp halkı tedirgin ederek geçmekle, olmuş olacağı çükün kabuğunu kesmek olan sünneti bile bir düğüne dönüştürüp pek çok açılardan gösteriş yapmakla ..... olmaz.


• b) Bu bilgiyle olur. Bilgi de okuyarak, araştırarak, öğrenerek, okuyup araştırıp öğrendiğini yazıp başkalarına da duyurarak olur.
  Bu nedenle, sizler de, herbiriniz, elinizden geldiğince, Kemerhisar'ın sayısız yönlerinden bir tekini bile alıp inceleyin, araştırın, özellikle yaşlılarla konuşun.
  Göreceksiniz neler ortaya çıkacaktır neler.
  Ortaya çıkardığınız ilginç ayrıntıları da ilgilenenlere duyurun.


• c) İşte size, Kemerhisar'ın ilginç, gelişigüzel sıralanmış, incelenmesi gereken yönlerinden birkaçı:
  
  • 1) Kemerhisar ağzı ya da Kemerhisar'da, özellikle, yaşlıların konuştuğu Türkçe.
    Bu dil, bu Türkçe, kesinlikle kaba değildir. Onun kendine özgü o denli güzel ayrıntıları, incelikleri var ki bunu ancak onu severek ele aldığınızda, incelediğinizde göreceksiniz, ortaya koymak sizin için bir coşku kaynağı olacaktır.
    Kemerhisar ağzında olup, binlerce yıldır sürüp gelen, bugünkü Türkiye Türkçesi'ne katkısı olacak sözcükler, deyimler, tarımla, geleneklerle, oyunlarla vs. ilgili pek çok terim vardır.
  • 2) Kemerhisar'ın içindeki ve çevresindeki yeradları. Bunların herbirisi dilimiz açısından, Kemerhisar'ın geçmişi açısından büyük önem taşımaktadır. Bunları da, benim gibi, sizler de araştırıp katkıda bulunabilirsiniz:
    İşte bu sözcüklerden kimisi (Kemerhisar ağzındaki söylenişine göre):
    (abece sırasına göre)
    Adasohaa, Adadepe, Adıyaman, Ah toppahlıh, Aşşaaa gonah (demek ki bir de “Yoharı Gonah” varmış), Almamın Camii (bugün yerinde sonradan yapılan bir cami bulunuyor; bu ad, bence, Arap halifesi Al-Mamun'dan geliyor), Ambardepe (bir hitit kralının adından geldiği sanılıyor), Ayoozme (Ayaçeşme/Kutsal Çeşme) (Kemerhisar'ın geçmişi açısından en önemli yerlerden birisidir; Baroon, Bozyer, Çandaş, Çatal Bent, Çatılı yer, Çene, Çini(nin) sohaa, Çini golü, Çorahlık Dapıncah, Dapır, Deparası, Dilki depesi, Diroon, Donacah, Eftiyan (eski Tyana kentinin bizim oralarda gösterdiğinin en güzel kanıtı bu sözcüktür; 18. yüzyılda gelen yabancı araştırmacılar da, öbür buluntularla birlikte bu sözcükten yola çıkmışlardır), Galaba, Gandah, Gannı yer, Gızıl yer, Goru, Guşgonmaz, Guyubaşı, Hanın uuru, Hergele sohaa, Hortasan, İçme(ce). Kergah, Kor bunar, Koşk, Miimendere, Musluh, Salmannı, Soor, Söbü Çayır, Tüter'in Coplaa, Uzun Daş, Yoharı, Yük Çayırı (bu adın yükle ilgisi yoktur, “höyük” sözcüğünden gelmedir.), Yunah .......